Precies 25 jaar geleden verschijnt een van de meest invloedrijke Toyota-modellen ooit op de Europese weg: de Prius. Het is de allereerste auto met een hybride aandrijflijn, waarmee het benzineverbruik én de emissies significant worden teruggedrongen. Revolutionair! De Prius dient niet alleen als uitgangspunt voor vrijwel alle Toyota-modellen die in de 21ste eeuw op de markt verschijnen. Nagenoeg de gehele auto-industrie neemt een voorbeeld aan de hybride pionier.
Gepubliceerd op 01/08/2025
Toyota Prius 25 jaar in Europa
De hybride pionier
Project G21
De geschiedenis van de Toyota Prius voert terug naar de zomer van 1993. Op dat moment worden tien ingenieurs en ontwerpers geselecteerd voor Project G21. Daarbij staat de letter ‘G’ voor ‘Globe’, terwijl het getal ‘21’ verwijst naar de naderende 21ste eeuw. Het doel van dit project is de ontwikkeling van een auto die afstapt van alle conventies. De wereldbevolking wordt steeds groter, net zoals de vraag naar olie – om de planeet ook in de toekomst leefbaar te houden, moeten we veel voorzichtiger met grondstoffen en het milieu omspringen, zo is de overtuiging van Toyota.
Het toverwoord ‘hybride’
Het eerste prototype dat voortkomt uit Project G21 wordt op 1 februari 1994 voorgesteld aan de directie van de Toyota. Kenmerkend zijn de compacte afmetingen, het riante interieur, een hoogstaande veiligheid en een laag benzineverbruik, met een gemiddelde van 5,0 liter op 100 kilometer (1 op 20). Om het verbruik te drukken, wordt in eerste instantie een kleine motor met directe benzine-inspuiting en een zeer efficiënte automatische transmissie overwogen. Het toverwoord ‘hybride’ valt pas voor het eerst in november 1994, wanneer de beoogde verbruikswinst van 33 procent door de Toyota-directie als onvoldoende wordt beschouwd.
Samenspel van motoren
Over een tijdsbestek van zes maanden ontwikkelen en testen de technici die aan Project G21 werken, verschillende vormen van aandrijving. Conclusie van het onderzoek: voor de grootste verbruikswinst werkt een combinatie van een verbrandings- en een elektromotor het beste – een hybride. In de auto wordt een generator gebruikt om onderweg de batterij op te laden. Een conventionele versnellingsbak is in een dergelijk samenspel van motoren niet toepasbaar. Zodoende valt de keuze voor het Toyota Hybrid System (THS) op een continu variabele transmissie (E-CVT). Hiermee ligt een gemiddeld verbruik van 1 op 30 binnen bereik!
Studiemodel
In 1995 licht Toyota op de autotentoonstelling van Tokio een eerste tipje van de hybridesluier: de experimentele aandrijflijn is in een futuristische concept-car geplaatst. Naam van dit studiemodel: Prius. Er is enorm veel aandacht voor de auto, niet alleen van het publiek maar ook van andere automerken. Doorgaans verdwijnt een dergelijke innovatieve technologiedrager na zijn onthulling direct weer van het toneel en blijken de getoonde systemen vaak niet realistisch. Maar bij Toyota wordt de ontwikkeling van de nieuwe aandrijflijn juist in een hogere versnelling gezet. Des te eerder de Prius rijp is voor productie, des te liever!
Eerste Prius in Nederland
Op 14 oktober 1997 wordt de definitieve versie van de Toyota Prius onthuld – direct wordt hij uitgeroepen tot ‘Auto van het Jaar’ in Japan. Het extreem lage verbruik dankzij de innovatieve hybride aandrijflijn is sensationeel. Aanvankelijk denkt Toyota elke maand 1.000 auto’s te kunnen produceren, maar wanneer de Prius ook naar Noord-Amerika en Europa geëxporteerd wordt, moet de productie al snel naar 3.500 exemplaren per maand worden opgevoerd. In Nederland wordt de allereerste Toyota Prius in september 2000 afgeleverd. Met deze auto is het hybride-tijdperk ook hier definitief begonnen.
Voldoening
Opmerkelijk detail in het ruimtelijke interieur van de allereerste Prius is het centraal in het dashboard geplaatste beeldscherm. Op dit scherm kunnen de onderhuidse energiestromen nauwgezet in de gaten worden gehouden. Wanneer zorgt de elektromotor voor de aandrijving van de voorwielen? Wat is de rol van de benzinemotor? Op welke momenten wordt er remenergie omgezet in laadstroom? Met al deze informatie wordt de bestuurder van de Prius aangemoedigd om zo zuinig mogelijk te rijden – des te lager de gemiddelde consumptie, des te groter de voldoening.
De gestroomlijnde Prius II
In 2003 onthult Toyota de tweede generatie van de Prius. Dit model wordt ook in Europa bekroond tot ‘Auto van het Jaar’. Met name het design van de auto neemt een heel andere wending. Zijn druppelvorm, met een vloeiende daklijn en recht afgesneden achterzijde, zorgt voor een optimale aerodynamica. De stroomlijn bepaalt immers voor een belangrijk deel hoeveel kracht een auto nodig heeft om door de atmosfeer te ‘snijden’. Met andere woorden: hoeveel energie de auto verbruikt. Mede door de stroomlijn van de nieuwe Prius, wordt het benzineverbruik met maar liefst 20 procent teruggedrongen.
Hollywood
De nieuwe Toyota Prius wordt wereldwijd in de armen gesloten door mensen die willen laten zien dat zij het beste voor hebben met de gesteldheid van onze planeet. Zelfs in Hollywood: diverse beroemde filmsterren kiezen heel bewust voor de aanschaf van een Toyota Prius. Maar ook in heel andere lagen van de bevolking worden de voordelen van de hybride aandrijflijn erkend: onder meer bij taxichauffeurs. Zij kiezen voor de Prius vanwege de lage kilometerkostprijs – en voor de spreekwoordelijke betrouwbaarheid van de techniek. Wereldwijd worden 1.192.000 exemplaren van de Prius II verkocht.
EV-modus
Wanneer in 2009 de derde generatie van de Prius wordt gelanceerd, beschikt de auto over een aandrijflijn die zowel krachtiger als efficiënter is. Door middel van een EV-modus is het mogelijk om de auto volledig elektrisch te rijden, in de ECO-modus wordt de synergie tussen benzine- en elektromotor afgesteld op een zo laag mogelijk brandstofverbruik. Doordat allerlei componenten in de hybride aandrijflijn zijn vernieuwd of gemodificeerd, kan een aanzienlijke winst worden bereikt op het gebied van gewicht.
Gezinsuitbreiding
Toyota onthult ook een prototype van een Prius met plug-in hybride techniek. De productieversie wordt in 2011 aan het gamma toegevoegd. De Prius PHEV beschikt over een lithium-ion batterij met een capaciteit van 4,4 kWh. Met deze aandrijflijn, waarvan de technologie nog in de kinderschoenen staat, kan een volledig elektrische afstand van 23 kilometer worden afgelegd. In hetzelfde jaar toont Toyota een meer ruimtelijke variant van de Prius, met plaats voor zeven inzittenden. Dit model verschijnt onder de naam Prius Wagon op de Nederlandse markt. In het buitenland is het model verkocht onder de naam Prius+. Later werd het model ook in Nederland de Prius+.
Vaandeldrager
Tussentijds heeft Toyota de hybridetechnologie van de Prius doorontwikkeld voor toepassing in andere modellen, zoals de Yaris, Corolla en RAV4. Om binnen het steeds grotere hybride-aanbod de rol van de Prius als technologisch vaandeldrager te benadrukken, zoeken de designers van de Prius IV nieuwe grenzen op. Daarbij vormt Toyota’s waterstofauto Mirai de duurzame bron van inspiratie. De nieuwe Prius staat op het volledig nieuw ontwikkelde, modulair toepasbare Toyota New Global Architecture (TNGA) platform, waarop het merk een hele reeks toekomstige modellen baseert. De nieuwe Prius wordt opnieuw leverbaar als Hybrid en als Plug-in Hybrid.
Winst!
Bij de Prius IV weet Toyota de stroomlijn van de carrosserie nog verder te verbeteren. Opnieuw wordt op het gebied van efficiëntie veel winst geboekt, door de toepassing van een nieuwe elektromotor en een sterk verbeterde verbrandingsmotor. Ook op het gebied van veiligheid is de Prius IV helemaal up-to-date. Aan het Safety Sense veiligheidssysteem worden bijvoorbeeld adaptieve cruise controle en voetgangersherkenning op Pre-Crash Safety toegevoegd. Uiterlijk verschillen de Hybrid en Plug-in Hybrid versie van elkaar door een duidelijk afwijkend design van de neus en achterzijde.
Over een andere boeg
Met een hybride variant in elke modelreeks, gooit de huidige (vijfde) generatie van de Toyota Prius het over een andere boeg. De hybride pionier is nu namelijk alleen nog leverbaar als plug-in hybride. Met zijn volledig elektrische actieradius van maximaal 86 kilometer kan de auto onder normale dagelijkse omstandigheden heel eenvoudig worden ingezet als volledig elektrische auto. Nog meer dan bij zijn voorgangers, hebben de designers de vrije hand gekregen om een bijzonder ontwerp neer te zetten – en dat levert bij zowel het publiek als de pers zeer enthousiaste reacties op. Waarbij een gunstige stroomlijn uiteraard niet uit het oog verloren is.
Voorsprong op de tijd
Door de combinatie van de nieuwe, krachtige tweeliter benzinemotor en koppelrijke elektromotor, profiteert de Prius V van duidelijk betere prestaties ten opzichte van zijn voorgangers. Waarbij ook de karakteristiek van het onderstel veel meer is afgestemd op dynamiek. Efficiënte motortechniek en een laag verbruik hoeven immers geen belemmering te zijn voor rijplezier, zo bewijst Toyota. Van hybride pionier tot efficiënte estheet: in de 25 jaar dat hij in Europa is, heeft de Toyota Prius altijd zijn voorsprong op de tijd weten te behouden.
Einde van een tijdperk
Aan alle succesverhalen komt ooit echter een einde, zo ook aan dat van de Toyota Prius. Zijn taak zit erop: eerst was het de enige hybride-auto op de markt, inmiddels wordt ruim 50 procent van alle nieuw verkochte auto’s in Nederland met een hybride aandrijflijn verkocht. Met andere woorden: de Prius heeft in zijn eentje de hele autowereld een andere, efficiëntere richting in geleid. Na 25 jaar komt de pioniersrol van de Prius echter ten einde, en geeft hij het hybride-stokje over aan zijn populaire familieleden: van de nieuwe Aygo X Hybrid tot de RAV4 Plug-in Hybrid.
Lees meer
